بررسی ارتباط و سهم هوش هیجانی و هوش معنوی در رهبری اثربخش

بسیاری از مطالعات نشان داده اند هوشی که بوسیله مقیاس سنتی (iq) سنجیده می شود تنها بخش کوچکی از اثربخشی رهبر را توضیح می دهد. در چند دهه اخیر مطالعات رهبری گسترده شد و شامل اشکال متفاوتی از هوش از جمله هوش هیجانی و هوش معنوی گردید. این هوش ها با ویژگی های انگیزشی و شخصیتی افراد در ارتباط هستند و تحت رهنمود هوش قرار دارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه ی میان هوش هیجانی، هوش معنوی و اثربخشی رهبری مدیران مدارس متوسطه شهرکرمان بود.در این پژوهش 6 سوال مورد بررسی قرار گرفت .جامعه آماری این پژوهش،کلیه مدیران دبیرستانهای دولتی شهر کرمان در ایران بوده که تعداد آن ها 110نفر و با استفاده از جدول تعیین نمونه مورگان و کرجسی (1976) تعداد 85 مورد برای نمونه برآورد شده است. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده و جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه هوش هیجانی بار-آن (1998) پرسشنامه هوش معنوی دیوید بی کینگ(2008) و پرسشنامه اثربخشی رهبری که محقق ساخته بود، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از میانگین، انحراف معیار، ضریب همیستگی پیرسون و رگرسیون (گام به گام) استفاده شده است. نتایج نشان داد که رابطه ی میان هوش هیجانی و اثربخشی رهبری، هوش معنوی و اثربخشی رهبری و هوش معنوی و هوش هیجانی معنی دار و مثبت می باشد همچنین رابطه ی میان هوش هیجانی و هوش معنوی و زیر مولفه های اثربخشی رهبری نیز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاکی از این است که میان هوش هیجانی و زیر مولفه های اثربخشی(تعهد سازمانی،بهره وری وکارایی،رضایت شغلی ،روحیه کارکنان و رهبری) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد اما با حس تعلق اجتماعی و قصد ترک کار رابطه ای مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که میان هوش معنوی و زیر مولفه های اثربخشی (تعهد سازمانی،حس تعلق اجتماعی،رضایت شغلی، روحیه کارکنان و رهبری) رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و با قصد ترک کار رابطه معکوس و با بهره وری و کارایی رابطه ای مشاهده نشد. همچنین میان هوش هیجانی و اثربخشی رهبری رابطه چندگانه وجود دارد که هوش هیجانی 22/. از واریانس اثربخشی رهبری را پیش بینی می کند. رگرسیون گام به گام نشان داد که هوش هیجانی بیشترین پیش بینی را برای اثربخشی رهبری مدیران دارد و هوش معنوی درصد کمی از اثربخشی رهبری مدیران را به خود اختصاص داده است. واژگان کلیدی: